Παναθηναϊκός: Πώς η φανέλα γίνεται… ιστορία!

Πριν από λίγες ημέρες έγινε η παρουσίαση των νέων εμφανίσεων του Παναθηναϊκού όπου πέρασαν και αυτές με την σειρά τους στο πάνθεον της ιστορίας των ενδυμασιών του συλλόγου. Από τις 3 Φεβρουαρίου του 1908 μέχρι σήμερα το δημιούργημα του Γιώργου Καλαφάτη έχει υποστεί αρκετές… στιλιστικές αλλαγές για διαφορετικούς λόγους. Οι πρώτες φανέλες του συλλόγου ήταν οι μελανόλευκες (θύμιζαν κάτι από… Βαλένθια) και επιλέχτηκε και το κόκκινο προκειμένου να μπορεί ο ιδρυτής του συλλόγου να χωρίζει τους παίκτες του σε δύο ομάδες. Η επόμενη σεζόν είναι... ιστορική καθώς ο δαιμόνιος κεφαλλονίτης αποφασίζει ότι η ομάδα του δεν πρέπει να μοιάζει με καμία άλλη και εισάγει τα πράσινα χρώματα.

Έκτοτε ο Παναθηναϊκός δεν θα αποχωριστεί ποτέ το χρώμα της ελπίδας και το 1918 ο εμπνευστής του συλλόγου φέρνει από το Παρίσι δύο ιστορικές εμφανίσεις με τυπωμένο ένα τεράστιο τριφύλλι  που θα... συντροφεύσουν την δεκαετία του ‘20 τον Παναθηναϊκό.
Οι  φανέλες του συλλόγου μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘10 δεν είχαν σταθερή «δομή»  καθώς οι δυσκολίες  εκείνης της εποχής ήταν τεράστιες και ο αθλητικός ιματισμός φάνταζε ως… μεγάλη πολυτέλεια. Φυσικά ως τότε  μετά από κάθε ματς οι παίκτες έπαιρναν τις φανέλες σπίτι τους για τις απαραίτητες… επιδιορθώσεις.

Κατά την δεκαετία του ‘30 κύριο χαρακτηριστικό είναι τα κορδόνια κάτω από τον λαιμό, οι λεγόμενες old school εμφανίσεις. Οι… σχεδιαστές των εμφανίσεων εκείνης της εποχής άλλαζαν συνήθως τις ρίγες (πράσινες-άσπρες) όπου άλλωστε τις έκαναν οριζόντιες και άλλοτε κάθετες. Η επόμενη δεκαετία ήταν πολύ δύσκολη για την χώρα καθώς ο πόλεμος παρέλυσε κάθε αθλητική ενέργεια και ο Παναθηναϊκός είχε μεγάλο φόρο αίματος σε αθλητές και οπαδούς.

Όσα παιχνίδια κατόρθωσε να δώσει ο «σύλλογος μεγάλος»… παρουσιάστηκε με όσες παλιές στολές είχαν μείνει καθώς Γερμανοί και Ιταλοί κατακτητές είχαν εισβάλει στο γήπεδο της Λεωφόρου και είχαν αφαιρέσει αθλητικό υλικό ακόμα και κύπελλα. Από την δεκαετία του ‘50 όλες οι εμφανίσεις του Παναθηναϊκού έχουν κυρίαρχο χρώμα (πράσινο ή άσπρο) με το «τριφύλλι» να είναι πάντα  στο αντίθετο χρώμα και να δημιουργείται συνεχώς μια ασπροπράσινη ομοιόμορφη αντίθεση. Αξιοσημείωτη είναι η πρωτότυπη στολή  του 1959 όπου ο  σχεδιαστής έβαλε μια διαγώνια άσπρη ρίγα  εμπνευσμένη από ομάδες του εξωτερικού.

Ένδοξες φανέλες και ομάδες
Την δεκαετία του 60 το ποδόσφαιρο έγινε ημιεπαγγελματικό με την καθιέρωση της Α΄ Εθνικής κατηγορίας και ο Παναθηναϊκός μάγευε  με τις εμφανίσεις του τόσο μεταφορικά όσο και κυριολεκτικά. Μάλιστα είναι η πρώτη φορά μέσα στην συγκεκριμένη δεκαετία όπου οι «τριφυλλοφόροι» επιλέγουν ως βασικό τους χρώμα το άσπρο σε ορισμένες σεζόν και αφήνουν δεύτερο το πράσινο.  Το  1967 η διοίκηση του «τριφυλλιού» αποφασίζει να κάνει ..στροφή στο παρελθόν και δημιουργεί  μια φανέλα με  άσπρες-πράσινες ρίγες όμοια με αυτή της δεκαετίας του ‘30.

Ιστορική είναι η εμφάνιση της πορείας προς το Γουέμπλεϊ το 1971 όπου οι «πράσινοι» γίνονται ευρωπαίοι και στην… εμφάνιση αφήνοντας το… παραδοσιακό V στον γιακά και φόρεσαν τις συλλεκτικές φανέλες με… κλειστό λαιμό. Παράλληλα στα μέσα της δεκαετίας του ‘70 οι «πράσινοι» άσοι εμφανίζονται συχνά πυκνά με διχτυωτές εμφανίσεις τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η… επαγγελματική δεκαετία του 1980 φέρνει πολλές αλλαγές στο ποδόσφαιρο με τις ομάδες να γίνονται ΠΑΕ ενώ αρκετές είναι και οι μετατροπές στις φανέλες. Πλέον στην εμφάνιση γίνεται… ορατή η εταιρεία που την φτιάχνει ενώ παράλληλα ξεκινάνε οι διαφημίσεις των χορηγών. Οι χορηγοί με τους οποίους έχει συνεργαστεί ο Παναθηναϊκός κατά σειρά είναι οι: Citroen, Interamerican, Winbank, Motroroil, OTE, Cosmote και ΟΠΑΠ. Στα χρόνια του ‘90 γίνονται αρκετές μετατροπές στις φανέλες του Παναθηναϊκού με την adidas να αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τον σχεδιασμό τους.  Μάλιστα το 1997 κάνει για πρώτη φορά την παρουσία του αισθητή σε φανέλα της ομάδας το μπλε χρώμα.

Συγκεκριμένα τοποθετήθηκε μια κάθετη μπλε ρίγα δίπλα από μια άσπρη δημιουργώντας ένα… ξεχωριστό σκηνικό. Στην συνέχεια οι μπλε ρίγες παρουσιάζονται συχνά πυκνά ενώ το 2003 ο Παναθηναϊκός χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τα… «κυανόλευκα» χρώματα σαν… αναπληρωματική μπλούζα. Μέσα στο 2000 κάνει αισθητή την παρουσία του το μαύρο χρώμα όπου θα συμπληρώσει αρκετές φορές την τριάδα των εμφανίσεων της κάθε σεζόν. Μάλιστα οι συγκεκριμένες… φορεσιές είχαν μεγάλη απήχηση στους οπαδούς του «τριφυλλιού» όπου  έδειξαν μεγάλη προτίμηση.

Ακόμα μια ακόμα… πρωτότυπη καινοτομία χρώματος έγινε το 2007 όπου το πράσινο… μετατράπηκε σε λαχανί χρώμα. Υπενθυμίζεται ότι ένα… αντίστοιχο χρώμα εμφάνισης είχε παρουσιαστεί στα μέσα της δεκαετίας του 80΄ σε κάποιους ευρωπαϊκούς αγώνες του Παναθηναϊκού.

Τα σορτσάκια
Για τα σορτσάκια της ομάδας οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα πρώτα χρόνια ήταν μαύρα ωστόσο ο Γιώργος Καλαφάτης στα μέσα της δεκαετίας του 10΄ φρόντισε να …προμηθευτεί από το εξωτερικό άσπρα σορτσάκια.  Κατόπιν το από κάτω μέρος της εμφάνισης πήγαινε πάντα… αναλογικά με την φανέλα και φρόντιζαν να είναι ομοιόμορφο.

Η καθιέρωση του εμβλήματος
Το τριφύλλι εμφανίστηκε στην πράσινη φανέλα το 1918 και το καθιέρωσε ο Μιχάλης Παπάζογλου καθώς το φορούσε ως αθλητής στη Χαλκηδόνας της Κωνσταντινούπολης. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα φέρεται να είχε γοητευτεί από το συγκεκριμένο έμβλημα και ο Απόστολος Νικολαϊδης σε ένα ταξίδι του στη Γερμανία όπου το είχε δει από την Γκρόιτερ Φιρτ. Τέλος, οι «πράσινοι» είχαν «φτιαχτεί» με το «τριφύλλι» όταν είχαν δει τον Ιρλανδοκαναδό αθλητή Γουίλιαμ Σέρινγκ να τρέχει με το τριφύλλι στο στήθος πολλά χρόνια πριν.

Το ένδοξο έμβλημα του Παναθηναϊκού τροποποιήθηκε αρκετές φορές στις  εμφανίσεις της ομάδας μέσα στο χρόνο, αφού άλλες φορές γινόταν μεγαλύτερο και άλλες μικρότερο. Ακόμα από τα τέλη της δεκαετίας του ‘40 το «τριφύλλι» μπήκε για πρώτη φορά  μέσα σε κύκλο και έκτοτε θα χρησιμοποιηθεί συχνά με αυτή την μορφή.  Στην πρώτη «πράσινη» φορεσιά που… σταμπαρίστηκε το «τριφύλλι» μπήκε στο μέσο της φανέλας και στην συνέχεια πήρε την θέση που του αρμόζει , δηλαδή στο μέρος της καρδιάς.