Μια τεράστια ευκαιρία που πετάξαμε στα σκουπίδια

Το ελληνικό μπάσκετ κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει τη μεγάλη εκείνη επιτυχία του Ιουνίου του 1987 με την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ: τα ανοιχτά γηπεδάκια πολλαπλασιάστηκαν, χιλιάδες παιδάκια έτρεξαν να γραφτούν σε ομάδες, ο Γκάλης, ο Γιαννάκης, ο Φάνης, ο Φασούλας ενέπνευσαν τις γενιές που ακολούθησαν, έγιναν αφίσες σε παιδικά δωμάτια και «δημιούργησαν» το Διαμαντίδη, το Σπανούλη, τον Παπαλουκά, το Ζήση και τους υπόλοιπους σπουδαίους Έλληνες παίκτες. Η μπασκετική Ελλάδα μπήκε στο χάρτη και δεν βγήκε ουσιαστικά ποτέ από εκεί, ακόμα και όταν δεν είναι μέσα στα μετάλλια, δεν πρωταγωνιστεί, δεν προκρίνεται σε μεγάλες διοργανώσεις. Και ο Έλληνας μπασκετμπολίστας, βρήκε καλά συμβόλαια σε Ευρώπη και Αμερική, πήγε στο ΝΒΑ και σήμερα διαθέτει έναν από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο.

Το ελληνικό ποδόσφαιρο από την άλλη δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί εκείνη την τεράστια επιτυχία του Ιουλίου του 2004, με την κατάκτηση του Euro στην Πορτογαλία. Τις χαρές, τα πανηγύρια και τα μεγάλα λόγια που ακολούθησαν, για υποδομές, για γήπεδα, για νέα ήθη και έθιμα, για πάταξη της βίας και μια νέα αρχή στο ελληνικό ποδόσφαιρο, τις ακολούθησε η λήθη. Εξατμίστηκαν όλα στο πέρασμα του χρόνου – μόνο κάποιοι από τους ποδοσφαιριστές εκείνης της Εθνικής κατάφεραν να εξασφαλίσουν καλύτερα συμβόλαια, είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό. Το επίπεδο όμως του ελληνικού πρωταθλήματος παραμένει χαμηλό, η βία πρωταγωνιστεί, ο κόσμος έχει γυρίσει την πλάτη του στο γήπεδο, η διαιτησία παραμένει στα πρώτα θέματα συζήτησης και αντιπαράθεσης, η Εθνική απαξιώθηκε μετά το 2014 και προσπαθεί δειλά – δειλά τώρα να ξανασταθεί στα πόδια της.

Η επιτυχία του ελληνικού μπάσκετ, της Εθνικής ομάδας, ώθησε επιφανείς επιχειρηματίες να βάλουν χρήματα και να επενδύσουν στο μπάσκετ φέρνοντας ευρωπαϊκές επιτυχίες. Πρώτα ο Άρης, μετά ο ΠΑΟΚ και όταν το μπάσκετ «κατηφόρισε» στην Αθήνα ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός πήραν τη σκυτάλη, με 9 Ευρωλίγκες, η ΑΕΚ έφερε ευρωπαϊκό τίτλο. Στο ποδόσφαιρο; Τσακωμοί, παράγκες, «πιστολιές» και λυσσαλέα μάχη για τα λεφτά του Τσάμπιονς Λιγκ. Αλλά από εκεί και πέρα, καμία διάκριση, καμία συνεπής παρουσία στην ευρωπαϊκή ελίτ, απλά να προκριθούμε από τη φάση των ομίλων ή να συνεχίσουμε στο Europa και «του χρόνου έχει ο Θεός».

Αναπολούμε όλοι με νοσταλγία εκείνο το καλοκαίρι του 2004, που κορυφώθηκε σαν σήμερα, στις 4 Ιουλίου. Όλη εκείνη την απερίγραπτη χαρά που νιώσαμε, τα πανηγύρια και τα κορναρίσματα στους δρόμους, τα συνθήματα, τα «σήκωσέ το», τις αγκαλιές με αγνώστους, τα γούρια που όλοι τηρούσαμε ευλαβικά στους «8», στους «4», στον τελικό. Με νοσταλγία και πικρία, διότι κατά βάθος ξέρουμε ότι το ζήσαμε – όσοι είχαμε την τύχη να το ζήσουμε – και πιθανότατα δεν θα ξανασυμβεί, σε αντίθεση με το μπάσκετ, που σου βγάζει μια αισιοδοξία ή μια «σιγουριά» ότι θα μας απογειώσει ξανά κάποια στιγμή. Το ελληνικό ποδόσφαιρο είχε την τεράστια ευκαιρία να κάνει ένα γενναίο restart εκείνο το καλοκαίρι του 2004, να τα «γκρεμίσει» όλα και να τα ξαναχτίσει από την αρχή, με νέες, γερές και στέρεες βάσεις. Δεν το έκανε ποτέ. Με κόσμο όλων των ηλικιών στα γήπεδα, με ένα σωρό παιδάκια στα γηπεδάκια που δεν φτιάχτηκαν ποτέ, με ένα πλαίσιο εξάλειψης της βίας που κανείς δεν τόλμησε να εφαρμόσει υποκύπτοντας στο «πολιτικό κόστος» και την αντίδραση του «υπέροχου κόσμου» όλων των ομάδων.

Το ελληνικό μπάσκετ, με όλα του τα προβλήματα, ζει και βασιλεύει. Το ελληνικό ποδόσφαιρο ψυχορραγεί, βυθισμένο στις παθογένειές του. Και κάπως έτσι, εκείνη η ιστορική βραδιά της 4ης Ιουλίου του 2004, έμεινε μια εφήμερη χαρά που έσβησε μετά από μερικές εβδομάδες και έδωσε τη θέση της σταδιακά στη μιζέρια. Και το χειρότερο ξέρετε ποιο είναι; Ότι είμαστε τόσο πολύ βαθιά βουτηγμένοι σε αυτή την κατάντια, που ακόμα κι αν είχαμε μια χρονομηχανή και μπορούσαμε να επιστρέψουμε στον Ιούλιο του 2004, πιθανότατα τα ίδια λάθη θα κάναμε ξανά και το ίδιο πηγάδι θα ρούφαγε κάθε ελπίδα για κάτι καλό.