ΓΟΝ.ΙΣ.: Ρεκόρ παραβιάσεων επικοινωνίας γονέων με παιδιά - «Ήρθε η ώρα της συνεπιμέλειας»
Πριν από μερικούς μήνες, γράφαμε από αυτές εδώ τις σελίδες για τις παραβιάσεις αποφάσεων επικοινωνίας διαζευγμένων γονέων με τα παιδιά τους εντός του 2019, διαπιστώνοντας από τα επίσημα στοιχεία της Αστυνομίας και συγκεκριμένα της υπηρεσίας 100 που αφορά στην «Ομάδα Ζ» και περιπολικά Αμέσου Δράσεως, ότι υπήρξε αύξηση των καταγγελιών για άρνηση επικοινωνίας διαζευγμένων με τα παιδιά τους.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη για πολλούς γονείς που περιορίζονται σε μια επικοινωνία μερικών ημερών το μήνα με το παιδιά τους καθώς για το 2020 υπήρξε πολύ μεγάλη αύξηση στις καταγγελίες για άρνηση επικοινωνίας, εκτοξεύοντας τον αριθμό τους σε νέο ύψος ρεκόρ.
Συγκεκριμένα, μετά από αίτημα του ΓΟΝ.ΙΣ. (Φορέα Κοινωνικής Φροντίδας για τη Γονεϊκή Ισότητα για το Παιδί) η Διεύθυνση Άμεσης Δράσης Αττικής, απάντησε ότι όλο το 2020 έγιναν 5.928 τηλεφωνικές κλήσεις για καταγραφή παραβιάσεων δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας με τέκνα, από 4743 το 2019.
Γεγονός που δείχνει ότι μέσα στην πανδημία η επικοινωνία χωρισμένων γονιών με τα παιδιά τους έγινε δυσκολότερη και επιπλέον ολοένα και περισσότεροι γονείς αποφασίζουν να καταγγείλουν την παραβίαση δικαστικών αποφάσεων, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν θα έχει σχεδόν κανένα αποτέλεσμα για την επικοινωνία με τα παιδιά τους.
Το πρόβλημα παραμένει με δεδομένο μάλιστα ότι για την υπόλοιπη Ελλάδα δεν γίνονται καταγραφές και ότι πολλοί γονείς, όπως σχολιάζει ο ΓΟΝ.ΙΣ. δεν καλούν την Αστυνομία ή δεν πάνε καν στην προκαθορισμένη επικοινωνία αφού βλέπουν ότι δεν υπάρχει αποτέλεσμα.
Τα νέα στοιχεία έρχονται στο φώς σε μία χρονική στιγμή που το σχέδιο νόμου για την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου βρίσκεται λίγο πριν τη διαβούλευση και στην συνέχεια θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση.
Μετά από πολλές αλλαγές, το τελικό σχέδιο νόμου που παίρνει το δρόμο για τη Βουλή (εκτός απροόπτου) περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις όπως α) τη μη διάκριση μεταξύ των γονέων, καθώς καθιερώνεται η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας και από τους δύο γονείς, β) η διαμεσολάβηση αποκτά ρόλο για την επίλυση των διαφόρων γ) θεσπίζεται κατά μαχητό τεκμήριο το 1/3 στην επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει, δ) θεσπίζονται αντικειμενικά κριτήρια κακής άσκησης της γονικής επιμέλειας όπως η μη καταβολή της διατροφής και ε) δημιουργείται ειδικό πρόγραμμα για την επιμόρφωση δικαστικών που θα δικάζουν αποκλειστικά οικογενειακές διαφορές.
Αναμένεται μάλιστα ότι 900 δικαστές θα διατεθούν μόνο για την εκδίκαση οικογενειακών διαφορών. Επίσης αναφορικά με το ζήτημα της παραβίασης δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας με το σχέδιο νόμου, τέτοιες συμπεριφορές θα λαμβάνονται ως κριτήριο για την ρύθμιση ζητημάτων γονικής μέριμνας. Με λίγα λόγια η άρνηση επικοινωνίας δύναται να θεωρηθεί κακή γονική μέριμνα.
Όπως λέει στο CNN Greece η κυρία Ελένη Μητσοπούλου, δικηγόρος με εμπειρία στο οικογενειακή δίκαιο και μέλος του ΓΟΝ.ΙΣ., το νέο σχέδιο νόμου δεν αναφέρει ρητά την εναλλασσόμενη κατοικία αλλά αυτή είναι δυνατή με τη συμφωνία των γονέων.
«Επιπλέον, το προηγούμενο σχέδιο νόμου έλεγε ότι το συμφέρον του τέκνου εξυπηρετείται από την ισόχρονη συμμετοχή και τον δύο γονέων ενώ το τελευταίο αναφέρεται σε «ουσιαστική συμμετοχή» και επίσης στο άρθρο 1520 για την επικοινωνία του γονέα που δεν ζει με το παιδί, ενώ το προηγούμενο σχέδιο έλεγε ότι ο χρόνος που θα περνά ο γονέας με το παιδί είναι υποχρεωτικά το 1/3, τώρα λέει ότι ο χρόνος είναι κατά τεκμήριο το 1/3.
Ουσιαστικά δηλαδή ο δικαστής καθοδηγείται να δεχθεί το 1/3, το οποίο όμως δεν είναι αδιαπραγμάτευτο. Μπορεί και να αυξηθεί ή και να μειωθεί. Κατά τη γνώμη μου και κατά τη γνώμη καθηγητών νομικής, ο δικαστής θα ερμηνεύει προς το 1/3 γιατί και σε άλλα σημεία του νόμου προκύπτει η έντονη βούληση του νομοθέτη για αυξημένο χρόνο επαφής του γονέα με το παιδί. Συνεπώς δεν έχει την ευχέρεια να ερμηνεύει συσταλτικά ο δικαστής ως προς το 1/3 εκτός και αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.»
Στο σημείο αυτό τίθενται δυο σοβαρά ερωτήματα. Το πρώτο είναι τι θα γίνει με τις παλαιότερες δικαστικές αποφάσεις;
Η κυρία Μητσοπούλου εξηγεί ότι «στο προηγούμενο σχέδιο προβλεπόταν πως οι αποφάσεις -και οι τελεσίδικες- εντός δύο ετών θα μπορούσαν να μεταρρυθμιστούν. Το παρόν σχέδιο, αυτό που πέρασε από το Υπουργικό Συμβούλιο, λέει ότι μπορούν να μεταρρυθμιστούν μόνο οι συμφωνίες, δηλαδή μόνο τα συμφωνητικά του συναινετικού διαζυγίου και όχι αποφάσεις. Δεν το αποκλείει, αλλά δεν το αναφέρει ρητώς. Όπως μας διευκρινίστηκε από τον επιστημονικό συνεργάτη του υπουργείου δεν εννοεί το υπουργείο ότι δεν θα μεταρρυθμίζονται οι παλιές αποφάσεις. Για λόγους νομοτεχνικούς δεν αναφέρεται αλλά οι δικαστές θεωρούν αυτονόητο με άλλα άρθρα της δικονομίας και το κώδικα ότι και οι αποφάσεις θα μπορούν να μεταρρυθμίζονται.»
Το άλλο ζήτημα που επίσης ενδιαφέρει πολλούς και ιδίως τους γονείς που επιδιώκουν όλα αυτά τα χρόνια την κοινή επιμέλεια με ίσο χρόνο και εναλλασσόμενη διαμονή των παιδιών τους, είναι αν θα μπορέσει τελικά να εφαρμοστεί και αυτό κάποια στιγμή. Πρακτικά αυτό απαιτεί πολλές προϋποθέσεις και κυρίως τη δυνατότητα διαμονής των δύο γονέων σε κοντινή απόσταση ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες και οι δραστηριότητες του παιδιού. Αναφορικά με το νομικό του σκέλος, νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι από την στιγμή που θα εφαρμοστεί ο νέος νόμος θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις και τη νομολογία που θα δημιουργηθεί.
Πηγή: Cnn.gr
