Φαιστός, με... θέα τη Μεσσάρα

Η Φαιστός ήταν η δεύτερη σημαντικότερη πόλη – κράτος της Κρήτης, μετά την Κνωσό και βρίσκεται στον νομό Ηρακλείου. Απέχει περίπου 62 χιλιόμετρα από την σημερινή πρωτεύουσα του νομού και βρίσκεται στην νότια πλευρά του νησιού, χτισμένη σε υψόμετρο 100 μέτρων. Περιβαλλόταν από τα Λασηθιώτικα όρη, τον Ψηλορείτη και τα βουνά των Αστερουσιών, ενώ είχε θέα την εύφορη κοιλάδα της Μεσσάρας.

Όπως είναι λογικό, η ιστορία της πόλης χάνεται στα βάθη των αιώνων, εκεί που η μυθολογία συναντά την πραγματικότητα. Σύμφωνα με τον μύθο, η Φαιστός αποτέλεσε βασίλειο του Ραδάμανθυ, γιο του Δία και της Ευρώπης και αδερφό του Μίνωα και του Σαρπηδόνα. Σύμφωνα πάντα με την μυθολογία, ο βασιλιάς ήταν απόλυτα δίκαιος και για τον λόγο αυτό, μετά τον θάνατό του, ο Πλούτωνας του ανέθεσε να δικάζει τους νεκρούς που κατέβαιναν στον Άδη.

Η Φαιστός αποτέλεσε το κέντρο της νότιας Κρήτης, καθώς είχε αναπτύξει ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με τα κράτη της Αφρικής, ένεκα της γεωγραφικής της θέσης, κάτι το οποίο φανερώνεται και στην πλειάδα των νομισμάτων που είχε «κόψει» η πόλη, όπου στην μία πλευρά υπήρχε αναπαράσταση της Ευρώπης καθισμένη σε ταύρο – κάτι που υπάρχει και στο ελληνικό νόμισμα των 2 ευρώ – και στην άλλη όψη εμφανιζόταν το κεφάλι ενός λιονταριού και έφερε την επιγραφή «ΦΑΙΣΤΙΩΝ ΤΟ ΦΑΙΜΑ» ή τον Ηρακλή.

Η Φαιστός είναι ιδιαίτερα γνωστή για την ανακάλυψη του «Δίσκου της Φαιστού» που ανακαλύφθηκε το 1908 από ιταλική αρχαιολογική αποστολή. Σύμφωνα με μερικές μελέτες, στον «Δίσκο», ο οποίος έχει σπειροειδή γραφή, αναγράφεται μήνυμα των Φαιστίων με κείμενα, εικόνες, σχήματα και σύμβολά Ορφικά, ο πολιτισμός της περιοχής στο πέρασμα των αιώνων, ενώ δίνεται, σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη και μια απάντηση για την καταστροφή των ανακτόρων, καθώς στην περιοχή υπήρχε έντονη σεισμική δραστηριότητα.

Αν λάβουμε υπόψη μας αυτή την εκδοχή, από τον «Δίσκο» καταλαβαίνουμε και την καταστροφή των ανακτόρων στην Κρήτη. Το πρώτο ανάκτορο της Φαιστού κατασκευάστηκε πριν από περίπου 4000 χρόνια και καταστράφηκε το 1730 π.Χ. – όπως η Κνωσός από σεισμό - όπου στα ερείπια κατασκευάστηκε, νέο μεγαλοπρεπέστερο ανάκτορο, το οποίο καταστράφηκε περίπου το 1450 π.Χ. Σύμφωνα με τον Όμηρο, η Φαιστός πήρε μέρος στον πόλεμο της Τροίας.

Το ανάκτορο αποτελείτο από τα εξής μέρη: τη Βορειο-Δυτική Αυλή, ένα Ρωμαϊκό υπόστυλο οικοδόμημα, το θέατρο, τα Προπύλαια, την Κεντρική Αυλή, τις Δυτικές αποθήκες, τα Βασιλικά διαμερίσματα, το Νεολιθικό Κλίβανο, το Ναό της Ρέας, την Ανατολική Αυλή και το «Μέγαρο του Βασιλιά».