Όταν η Πόλη «έσβησε» το Τελ Αβίβ
«Είναι το μεγαλύτερο έπος που έχει πετύχει ελληνικός σύλλογος, εξαιρουμένης της Εθνικής ομάδας και της νίκης επί των Αμερικανών», είπε ο Φίλιππας Συρίγος λίγο μετά το τέλος του αγώνα. «Είναι μια από τις μεγαλύτερες βραδιές στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ και το ελληνικό μπάσκετ είχε πολλές μεγάλες βραδιές τα τελευταία 25 χρόνια», ήταν αυτό που προσέθεσε ως σχόλιο ο Δημήτρης Καρύδας.
Είναι ακριβώς έτσι. Είναι, γιατί η υπέρβαση δεν έγινε μόνο στον τελικό. Είναι, γιατί ο Ολυμπιακός δεν υπολογιζόταν στην αρχή της χρονιάς. Είναι, γιατί ακόμα κι η παρουσία στο φάιναλ φορ κι η πρόκριση επί της Σιένα ήταν από μόνο του ένα αξιοσέβαστο κατόρθωμα. Είναι, γιατί η νίκη επί της Μπαρτσελόνα ήταν από μόνη της μια μεγάλη υπέρβαση, μια επιτυχία που άξιζε χειροκρότημα και επαίνους.
Είναι το μεγαλύτερο έπος, γιατί ο Ολυμπιακός έκανε υπερπροσπάθεια από το πρώτο δευτερόλεπτο και παρότι έφτυσε αίμα στο παρκέ, βρέθηκε στο -19 στο 28’. Γιατί μετά το δεύτερο δεκάλεπτο αυτό που βλέπαμε στον τελικό μας έλεγε πως ό,τι κι αν κάνει ο Ολυμπιακός, απάντηση δεν υπάρχει, θα βρεθεί νομοτελειακά ηττημένος. Γιατί ακόμα κι όταν μάζεψε τη διαφορά, δύσκολα θα πίστευε κανείς πως θα φτάσει μέχρι την απόλυτη ανατροπή, το πιο πιθανό θα ήταν ένα μεγάλο «μπράβο», που πάλεψε και δεν άφησε τη διαφορά να ξεφύγει.
Όχι μόνο συνέβησαν όλα αυτά, αλλά ο Ολυμπιακός πέτυχε το αδιανόητο, έφτασε μέχρι τέλους, μέχρι την νίκη. Κι όχι μόνο στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης, αλλά έφτασε σ’ έναν ανεπανάληπτο θρίαμβο με τους πιο αναπάντεχους πρωταγωνιστές. Σίγουρα, κρέντιτ στην κούπα δικαιούνται άπαντες, τα τρόπαια δεν φέρουν μόνο τις υπογραφές των ηρώων του φινάλε, αλλά όλων όσοι προσέφεραν, από το πρώτο τζάμπολ της σεζόν μέχρι την κόρνα της γραμματείας στον τελικό.
Όμως, όποιος έζησε αυτήν την ανατροπή, δεν θα ξεχάσει ποτέ πως όσο απίστευτο ήταν αυτό που έγινε, άλλο τόσο απίστευτο είναι το ποιοι πρωταγωνίστησαν σ’ αυτό. Κανείς δεν θα ξεχάσει τι έγινε σ’ αυτό το ματς, και κανείς δεν θα ξεχάσει πως τα πρόσωπα και τα βλέμματα που γέμισαν την οθόνη σ’ αυτό το συγκλονιστικό φινάλε ήταν αυτά του Μάντζαρη, του Σλούκα, του Παπανικολάου, του Σπανούλη και του Πρίντεζη.
Αν όλα τα υπόλοιπα, η παρουσία στο Φάιναλ Φορ, η παρουσία στην ΤΣΣΚΑ, μπορούσαν να προβλεφθούν από κάποιους, ποιος θα μπορούσε να προβλέψει πως το -19 στο 28’ θα γίνει +1 και θα γίνει χάρις στον Μάντζαρη, τον Σλούκα, τον Παπανικολάου, τον Σπανούλη, τον Πρίντεζη και τον Χάινς;
Όσοι κι αν ήταν αυτοί που θα πόνταραν σε μια τέτοια εξέλιξη, σημασία έχει πως οι πρωταγωνιστές το πέτυχαν. Αφού πρώτα αρνήθηκαν να χάσουν, μετά πίστεψαν πως μπορούν να νικήσουν και στο τέλος το κατάφεραν.
Κι αυτή η νίκη του Ολυμπιακού έχει ήδη χαρακτηριστεί ως επική, μεγαλειώδης, ανεπανάληπτη, και όλα τα συναφή, αλλά και ως μια πολλαπλή δικαίωση.
Δικαίωση για τους Αγγελόπουλους, που έφτασαν σε μια κορυφή που έμοιαζαν καταδικασμένοι να μην πατήσουν ποτέ, και μάλιστα το πέτυχαν όταν σταμάτησαν, λόγω κρίσης, την μέχρι τώρα τακτική της αλόγιστης σπατάλης.
Δικαίωση για τον Ίβκοβιτς, που είναι κεντρικό πρόσωπο ενός τεράστιου κατορθώματος. Που απέδειξε για μία ακόμη φορά πως μπορεί να κάνει πραγματικά θαύματα με πιτσιρίκια στα χέρια του και μπορεί μέσω τέτοιων τρομερών υπερβάσεων να βάζει βαθιά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τις φορές που έχει αποτύχει ως φαβορί.
Για τον Ίβκοβιτς που μπορεί να μην τον έχω γνωρίσει ποτέ στη ζωή μου, αλλά σχεδόν τον είδα να μου χαμογελάει ειρωνικά μέσα από την οθόνη της τηλεόρασης, για τα όσα αρνητικά πίστευα (κι ακόμη πιστεύω) για τις δύο καταστροφικές σεζόν που ακολούθησαν εκείνη του triple crown του 1997.
Δικαίωση για τον Σπανούλη, που δεν χρειάζεται να σας θυμίσω τι έχει γραφτεί κι ειπωθεί γι’ αυτόν, από πράσινους, ουδέτερους, ακόμα και κόκκινους. Για τον Σπανούλη που μας έδειξε πως ο,τι κι αν πιστεύουμε για την επιλογή κάποιου, ακόμα κι αν δεν θα κάναμε το ίδιο στη θέση του, θα πρέπει πάντα να σεβόμαστε την διάθεσή του, ειδικά όταν βάζει μόνος του το κεφάλι του στον ντορβά.
Δικαίωση (για μια ακόμα φορά) του Έλληνα αθλητή, του Έλληνα μπασκετμπολίστα. Δικαίωση του ταλέντου του, της δουλειάς, του ιδρώτα, της πίστης, του χαρακτήρα, της δίψας για το «λίγο ψηλότερα», ακόμα κι όταν το λίγο δεν είναι αρκετό.
Ισχύουν όλα τα παραπάνω, κι ακόμα περισσότερα. Όμως, από την ταπεινή προσωπική μου οπτική, το έπος της Πόλης ήταν και κάτι ακόμα. Ήταν το οριστικό κλείσιμο μιας πληγής που έμενε ανοικτή εδώ και 18 χρόνια. Ήταν η βραδιά που έσβησε, άπαξ και δια παντός, τον χαμένο τελικό του Τελ Αβίβ το 1994.
Οι ευρωπαϊκές βραδιές των ελληνικών ομάδων στο μπάσκετ είναι γεμάτες από θριάμβους και απογοητεύσεις, όμως, τίποτα δεν μοιάζει μ’αυτό που έγινε σ’ εκείνον τον τελικό πριν από 18 χρόνια. Δάκρυα και θλίψη είχε κι ο μεγάλος τελικός του ΠΑΟΚ με την Ρεάλ στη Ναντ του 1992, όμως ακόμα κι αυτό ήταν απλώς ένα ακόμα παιχνίδι μπάσκετ με δραματική κατάληξη.
Το Τελ Αβίβ, το Ολυμπιακός - Μπανταλόνα, δεν έμοιαζε με τίποτα. Έστεκε εκεί, για 18 χρόνια, ως μια βραδιά που ο πόνος που προκάλεσε στους χαμένους δεν πρόκειται ποτέ να γιατρευτεί. Η αίσθηση της καλύτερης ομάδας, ο Τάρπλεϊ που έκανε την ομάδα άνω-κάτω, το αργό τέμπο, ο Ομπράντοβιτς, τα χαμένα λέι-απ, τα επτά λεπτά χωρίς καλάθι, ο Κορνίλιους Τόμσον, η βολή του Ζάρκο, το κολλημένο χρονόμετρο, το «πρέπει να μπει» του Βασίλη Σκουντή στην ύστατη προσπάθεια του Πάσπαλιε.
Καμία ομάδα δεν έχει πάθει στο μπάσκετ αυτό που έπαθε ο Ολυμπιακός εκείνο τον Απρίλιο του 1994. Και φαινόταν πως εκείνη η βραδιά θα έχει πάντα την ίδια αρνητική βαρύτητα, αφού όσα ευρωπαϊκά κι αν κατακτούσε ο Ολυμπιακός, δεν θα έβρισκε ποτέ τον αγώνα που θα του επιτρέψει, έστω και καθυστερημένα, να πάρει πίσω το «αίμα» που χύθηκε εκείνο το βράδυ.
Μέσα σε τρεις μέρες, τα βρήκε όλα. Μέσα σε τρεις μέρες, το μπάσκετ αποφάσισε, 18 χρόνια μετά, να επιστρέψει στον Ολυμπιακό όσα του στέρησε εκείνο το βράδυ στο Τελ Αβίβ. Και για να γίνει κάτι τέτοιο, δεν αρκούσε μια ευρωπαϊκή κούπα. Αν ήταν έτσι, οι πληγές του 1994 θα είχαν κλείσει στη Ρώμη. Δεν είχαν κλείσει, κι όποιος λέει κάτι τέτοιο είναι ψεύτης.
Θα χρειαζόταν κάτι πραγματικά ξεχωριστό, ένα κανονικό αθλητικό θαύμα για να ισοφαρίσει και τελικά να σβήσει την οδυνηρή ανάμνηση εκείνου του τελικού. Γι’ αυτό και το πρώτο πράγμα που κατάφερα να γράψω στο Twitter μετά απ’ αυτό το μυθικό πια 62-61 ήταν πως αυτόν τον τίτλο τον χρωστούσε το μπάσκετ στον Ολυμπιακό εδώ και 18 χρόνια.
Μόνο μ’ ένα τέτοιο έπος θα μπορούσε να σβηστεί μια για πάντα το Τελ Αβίβ, γι’ αυτό και γράφτηκε με τέτοιον ηρωικό τρόπο η ιστορία στην Πόλη.