Η ιστορία του στοιχήματος στο ποδόσφαιρο

Ο συγκεκριμένος κλάδος έχει αναπτυχθεί μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που κάθε παίκτης έχει τη δυνατότητα να ρισκάρει σε μια σειρά στοιχημάτων όσο μια αναμέτρηση βρίσκεται σε εξέλιξη (live betting). Υπάρχει παράλληλα η δυνατότητα χρήσης της επιλογής Cash Out που είτε εξασφαλίζει ένα μέρος του αρχικού εκτιμώμενου κέρδους είτε περιορίζει αισθητά τις απώλειες. Είτε επιλέγετε τα επίγεια πρακτορεία είτε τις online στοιχηματικές, η υπό εξέταση βιομηχανία εξελίσσεται με ταχύτατο ρυθμό και το παιχνίδι θα γίνεται ολοένα και πιο συναρπαστικό.

Ωστόσο, πολύ συχνά αιωρούνται τα ερωτήματα: πως ήταν το στοίχημα στα παλιότερα χρόνια; Τι ήταν αυτό που άλλαξε προκειμένου να φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα; Στα εύλογα αυτά ερωτήματα θα απαντήσουμε μέσω του άρθρου που έχετε ανοίξει, εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ ποδοσφαίρου και στοιχήματος στο πέρασμα των ετών αλλά και το πως φτάσαμε στο εκσυγχρονισμένο πλέον παιχνίδι.

Το ποδόσφαιρο πριν το στοίχημα

Αν και υπάρχουν ελάχιστα τεκμηριωμένα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι στοιχημάτιζαν σε ποδοσφαιρικούς αγώνες όταν το άθλημα βρισκόταν ακόμα σε εμβρυϊκό στάδιο, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να παρακολουθούσαν απλά τους αγώνες και στη συνέχεια να αποχωρούσαν. Το εγχείρημα του τζόγου άλλωστε χρονολογείται πριν ακόμα και από τον γραπτό λόγο, πιθανότατα στην παλαιολιθική εποχή. Στη Μεσοποταμία το 3000 π.Χ. υπήρχαν ζάρια έξι όψεων, κάτι που υποδηλώνει πως οι άνθρωποι της εποχής δοκίμαζαν την τύχη τους τοποθετώντας διαφόρων ειδών στοιχήματα.

Σε εκείνη την εποχή ωστόσο, επρόκειτο κατά πάσα πιθανότητα για απλά στοιχήματα μεταξύ φίλων ως προς τον νικητή μιας αναμέτρησης ή την ομάδα που θα σημειώσει το πρώτο γκολ. Όποιος επιθυμούσε να τοποθετήσει ένα περισσότερο «επίσημο» στοίχημα, θα έπρεπε να στραφεί στις παράνομες εταιρείες στοιχημάτων, δεδομένου ότι τα αθλητικά στοιχήματα με διαμορφωμένες αποδόσεις δεν ήταν νόμιμη δραστηριότητα εκείνη την εποχή. Στην πραγματικότητα, το στοίχημα εφευρέθηκε το 1867 και αφορούσε κατά βάση τις ιπποδρομίες, με την αρχική ιδέα να ανήκει στον Καταλανό Joseph Oller.

Όταν το ποδόσφαιρο άρχισε να αναπτύσσει μεγάλη δημοτικότητα στα τέλη του 19^ου αιώνα, έλαβε χώρα και η πρώτη μορφή στοιχημάτων γύρω από τον μετέπειτα βασιλιά των σπορ. Την εποχή εκείνη οι εφημερίδες προσέφεραν ένα είδος κουπονιών που οι ενδιαφερόμενοι αγόραζαν προκειμένου να μαντέψουν σωστά τα αποτελέσματα των αγώνων. Οι νικητές απολάμβαναν μια σειρά διαφορετικών βραβείων, το ποσό των οποίων ωστόσο ήταν προκαθορισμένο και δεν βασίζονταν σε αποδόσεις. Ως εκ τούτου, η όλη διαδικασία ήταν γνωστή ως «σταθερές αποδόσεις» και συνέχισε να υφίσταται μέχρι και τη δεκαετία του 1960.

Το ποδόσφαιρο στα μεταπολεμικά χρόνια

Η παρακολούθηση ποδοσφαιρικών αγώνων άρχισε να αυξάνεται σημαντικά μετά  τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι άνθρωποι της εργατικής τάξης στο Ηνωμένο Βασίλειο όχι μόνο είχαν περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα αλλά και μια ισχυρή επιθυμία να ζήσουν όσο πιο έντονα μπορούσαν, αναγνωρίζοντας το πόσο πολύτιμη ήταν η ζωή και πως κάποτε θα τελείωνε. Αυτός ήταν ο λόγος που οι ενδιαφερόμενοι παίκτες άρχισαν να βρίσκουν εναλλακτικούς τρόπους προκειμένου να τοποθετήσουν τα στοιχήματα της επιλογής τους.

Ο πρώτος νόμος για τα ποδοσφαιρικά στοιχήματα (Ready Money Football Betting Act) τέθηκε σε ισχύ το 1920 και είχε σκοπό να περιορίσει τον όγκο των τυχερών παιχνιδιών που θα μπορούσαν να συνδυαστούν με τα αθλήματα. Στην πραγματικότητα όμως έκανε τα πράγματα πιο ξεκάθαρα για όσους ήθελαν να δοκιμάσουν την τύχη τους. Τα πρώτα πρακτορεία δέχονταν στοιχήματα με ταχυδρομική παραγγελία και επί πιστώσει και κάπως έτσι ξεκίνησε η λειτουργία μερικών από τους μεγαλύτερους bookmakers της Βρετανίας όπως η William Hill που προσέφερε τη δυνατότητα στοιχηματισμού στην υψηλή κοινωνία της εποχής.

Οι αλλαγές στη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου

Όπως αναφέρθηκε ήδη, το στοίχημα αποτελούσε μια δραστηριότητα που χρονολογείται πολλούς αιώνες πριν. Το 1853 για παράδειγμα, ψηφίστηκε ο νόμος περί «στοιχηματικών οίκων» που καθιστούσε ως αδίκημα την «καταφυγή σε οποιοδήποτε μέρος ή πρόσωπο για στοιχηματικούς σκοπούς». Στοιχεία από την Αστυνομία του Μάντσεστερ τις δεκαετίες του 1840 και του 1850 έδειξαν ότι ήταν κατά βάση η εργατική τάξη που συλλαμβάνονταν για τέτοιου είδους απόπειρες. Αυτό που γενικότερα ίσχυε ήταν η αρνητική αίσθηση που προκαλούσε η εμπλοκή του στοιχήματος με το ποδόσφαιρο. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του τότε Προέδρου της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Sir J. Charles Clegg το 1920 ο οποίος χαρακτηριστικά είπε: «αν το στοίχημα ενσωματωθεί στο ποδόσφαιρο, το άθλημα έχει τελειώσει».

Παρ’ όλα αυτά φτάσαμε στο 1960, μια χρονολογία που νομιμοποιήθηκε μια σειρά πρόσθετων μορφών τζόγου σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Τη χρονιά εκείνη επιτράπηκε το άνοιγμα επίγειων πρακτορείων σε δημόσιους δρόμους και μέσα σε λίγους μόνο μήνες υπήρχαν δεκάδες χιλιάδες τέτοια καταστήματα που αποτελούσαν χώρο συγκέντρωσης κυρίως ανδρών που απολάμβαναν τα ποτά τους παρακολουθώντας παράλληλα τις αγαπημένες τους αναμετρήσεις.

Η ριζική αλλαγή στο στοίχημα στο ποδόσφαιρο

Πέντε χρόνια πριν την ψήφιση του προαναφερθέντος νόμου, οι Mark και Cyril Stein αγόρασαν την Ladbrokes. Τα κέρδη που τους απέφερε η συγκεκριμένη κίνηση χρησιμοποιήθηκαν για την απόκτηση ενός μεγάλου αριθμού στοιχηματικών πρακτορείων σε κεντρικούς δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας. Το σημαντικότερο όλων ήταν πως τα αδέρφια Stein ήταν οι πρώτοι που εισήγαγαν τα στοιχήματα σταθερών αποδόσεων σε ποδοσφαιρικούς αγώνες, αλλάζοντας μια για πάντα τον τρόπο με τον οποίο οι ενδιαφερόμενοι τοποθετούσαν τα πονταρίσματα της επιλογής τους.

Η σημαντική αυτή αλλαγή ήταν ακριβώς αυτό που ήθελε η πλειοψηφία των παικτών. Το πρόβλημα ήταν ότι ο νόμος εξακολουθούσε να απαγορεύει στους παίκτες να στοιχηματίζουν σε μονούς ποδοσφαιρικούς αγώνες που δεν προβάλλονταν ζωντανά στην τηλεόραση. Ως εκ τούτου, αν κάποιος ήθελε να ρισκάρει σε μια αναμέτρηση εκτός τηλεοπτικής μετάδοσης, έπρεπε να ακολουθήσει τον κανόνα «Minimum Treble Rule», βάσει του οποίου καλούνταν να συμπεριλάβει στο δελτίο του τρεις τουλάχιστον αγώνες. Μπορεί να σας φανεί περίεργο, αλλά ο συγκεκριμένος κανονισμός συνέχισε να ισχύει μέχρι και τη δεκαετία του 1990!

Η άφιξη του Sky Sports

Τίποτα άλλο δεν άλλαξε σε τόσο μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθούμε ποδόσφαιρο και παράλληλα στοιχηματίζουμε όσο η έλευση του Sky Sports στο πεδίο των τηλεοπτικών καλύψεων. Η δράση του Sky Sports ξεκίνησε το 1992, παράλληλα δηλαδή με την έναρξη της Premier League. Η κάλυψη των αγώνων τηλεοπτικά αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό και αρχικά οι bookmakers δεν ήταν σε θέση να κατανοήσουν τις επικείμενες αλλαγές στο πεδίο του στοιχήματος. Δεν άργησαν ωστόσο να δουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας τους να παίρνει σάρκα και οστά.

Η μεγαλύτερη ίσως αλλαγή αφορά την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας Bet365 η οποία μαζί με την Betfair ήταν οι πρώτες που εισήγαγαν το live betting. Ξαφνικά οι παίκτες είχαν διαθέσιμες προς στοιχηματισμό πολλές διαφορετικές αναμετρήσεις και μπορούσαν μάλιστα να ποντάρουν με πολλούς εναλλακτικούς τρόπους. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα η δυνατότητα πονταρίσματος στην ομάδα που θα πετύχαινε το επόμενο γκολ ή σε αυτήν που θα εκτελούσε το επόμενο κόρνερ. Κι αυτά ήταν μόνο η αρχή, καθώς η εξάπλωση του online στοιχήματος οδήγησε τα πάντα ένα μεγάλο βήμα παρακάτω.

Πως το στοίχημα έχει επηρεάσει το ποδόσφαιρο

Η σχέση μεταξύ στοιχήματος και ποδοσφαίρου άρχισε να γίνεται αμφίδρομη, με το ένα να επηρεάζει το άλλο σε μεγάλο βαθμό. Η μεγαλύτερη επιρροή ωστόσο σημειώθηκε από τα διαθέσιμα στοιχήματα προς το ίδιο το άθλημα, καθώς οι bookmakers διαπίστωσαν πως θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το τεράστιο κοινό της Premier League για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους σε όλο τον κόσμο. Η πρώτη φορά που μια στοιχηματική κατάφερε να χορηγήσει ποδοσφαιρική ομάδα κορυφαίας κατηγορίας ήταν μόλις τη σεζόν 2002-2003. Ο λόγος για τη συνεργασία μεταξύ της Φούλαμ και της Betfair, με το λογότυπο της δεύτερης να φιγουράρει στην επίσημη στολής της ομάδας του Λονδίνου!

Μέχρι και το ξεκίνημα της σεζόν 2017-2018, το 50% των ομάδων της Premier League χρηματοδοτούνταν από στοιχηματικές εταιρείες. Γιατί όμως έγινε τόσο στενή η σχέση μεταξύ ποδοσφαίρου και στοιχήματος; Η απάντηση είναι απλή: η παγκόσμια απήχηση. Οι bookmakers μπορούν να δεχθούν στοιχήματα από παίκτες από όλο τον κόσμο, εφόσον φυσικά οι νόμοι της εκάστοτε χώρας το επιτρέπουν, την ώρα που περισσότερες από εκατό χώρες ξεκίνησαν τη ζωντανή μετάδοση ποδοσφαιρικών αγώνων της Premier League. Βάσει των παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό πως και οι δύο πλευρές βγαίνουν κερδισμένες: οι στοιχηματικές από την προβολή τους στις επίσημες φανέλες των ομάδων και οι σύλλογοι με τη σειρά τους έβλεπαν σημαντικές εισροές στα ταμεία τους.

Η επίδραση της τεχνολογίας στο στοίχημα ποδοσφαίρου

Ο άλλος σημαντικός παράγοντας που επίδρασε σημαντικά στον τρόπο με τον οποίο στοιχηματίζουμε ήταν η ανάπτυξη διαφόρων τεχνολογιών. Τα στοιχήματα live betting δεν θα ήταν εφικτά χωρίς τις βελτιώσεις των δυνατοτήτων των ηλεκτρονικών υπολογιστών που έχουν σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ η πρόσβαση στο διαδίκτυο με άκρως υψηλές ταχύτητες υπάρχει πλέον σε κάθε σπίτι των χωρών της Ευρώπης. Ως άμεση συνέπεια, οι παίκτες του στοιχήματος δεν υποχρεούται πλέον να μεταβούν σε ένα επίγειο πρακτορείο αλλά έχουν τη δυνατότητα να τοποθετήσουν τα στοιχήματα τους από τον προσωπικό τους χώρο. Η περαιτέρω εξέλιξη έχει οδηγήσει τις μεγαλύτερες στοιχηματικές να σχεδιάσουν εκπληκτικές εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα, πράγμα που σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να ρισκάρει οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται.

Ακολούθησε μια σειρά χρήσιμων για τους παίκτες υπηρεσιών που τους επιτρέπουν να παρακολουθούν πρωταθλήματα από ολόκληρο τον κόσμο (live streaming), να προσθαφαιρούν επιλογές σε ένα ήδη τοποθετημένο στοίχημα (edit bet) ή ακόμα και να εξαργυρώνουν ένα μέρος του εν δυνάμει κέρδους όταν η εικόνα της αναμέτρησης δεν είναι η επιθυμητή (cash out). Όσο περισσότερο η τεχνολογία συνεχίζει να αναπτύσσεται, τόσο πιθανότερο είναι οι στοιχηματικές να βρουν επιπλέον τρόπους για να προσελκύσουν τους ενδιαφερόμενους παίκτες και όπως όλα δείχνουν το επόμενο βήμα δεν είναι άλλο από την εικονική πραγματικότητα.

Το μέλλον του ποδοσφαίρου και του τζόγου

Καθένας από εμάς μπορεί ήδη να στοιχηματίσει σε εικονικά αθλήματα, με το ποδόσφαιρο να είναι το βασικότερο σπορ που προσφέρεται μέσω της νέας αυτής τεχνολογίας από τους κορυφαίους bookmakers. Όταν η εικονική πραγματικότητα γίνει μέρος της καθημερινότητας μας, αντί να παρακολουθούμε μια αναμέτρηση στην οθόνη του κινητού μας τηλεφώνου, θα έχουμε την αίσθηση πως το παιχνίδι εξελίσσεται μπροστά μας υπό τη μορφή «ηλεκτρονικών παικτών» στους οποίους και θα μπορούμε να ποντάρουμε σε πραγματικό χρόνο!

Παρελθοντικά προβλήματα γύρω από το στοίχημα και το ποδόσφαιρο

Μπορεί στη σύγχρονη εποχή η σχέση μεταξύ στοιχήματος και ποδοσφαίρου να έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό, αλλά η αλήθεια είναι πως στο υπό εξέταση αντικείμενο δεν ήταν πάντα όλα ρόδινα. Απεναντίας, έχουν καταγραφεί ουκ ολίγα περιστατικά που την περίοδο που έλαβαν χώρα αναστάτωσαν τόσο την παγκόσμια ποδοσφαιρική κοινότητα όσο και την στοιχηματική.

Ξεκινάμε με τον Ρόμπερτ Χόιζερ, τον Γερμανό διαιτητή που κρίθηκε ένοχος για χειραγώγηση αγώνων στις χαμηλές κατηγορίες του γερμανικού ποδοσφαίρου. Ο συγκεκριμένος ρέφερι διαμόρφωνε τα αποτελέσματα των αγώνων σύμφωνα με τις απαιτήσεις ενός εθισμένου στο τζόγο Κροάτη ιδιοκτήτη μπαρ. Η εμπλοκή αυτή του απέφερε το ποσό των 67.000 το 2005 και αφορούσε την υπόδειξη του σημείου του πέναλτι καθώς και την επίδειξη κόκκινων καρτών.

Το 1980 στην Ιταλία συναντάμε το σκάνδαλο Totonero, ένα σκάνδαλο που όταν αποκαλύφθηκε οδήγησε σε μια σειρά αποκλεισμών Ιταλών αξιωματούχων από τις θέσεις που κατείχαν λόγω χειραγώγησης ενός μεγάλου αριθμού αγώνων. Παράλληλα, είκοσι ποδοσφαιριστές και δύο προπονητές τιμωρήθηκαν με αυστηρές πειθαρχικές κυρώσεις.

Περιπτώσεις εθισμού στο τζόγο συναντάμε και στο χώρο των ίδιων των ποδοσφαιριστών, με δημοφιλέστερη όλων αυτή που θέλει τον παλαίμαχο της Τσέλσι Eider Gudjohnsen να συγκεντρώσει ένα υψηλότατο χρέος ύψους 6 εκατομμυρίων λιρών.

Όταν μιλάει το ένστικτο

Στην προηγούμενη ενότητα είδαμε μερικές αναμφίβολα δυσάρεστες περιπτώσεις που σημειώθηκαν στο πλαίσιο της σύνδεσης του στοιχήματος με το ποδόσφαιρο. Ωστόσο, δεν παύουν να υπάρχουν και μερικές πραγματικά συναρπαστικές στιγμές τις οποίες και παραθέτουμε:

Όταν η Λίβερπουλ βρέθηκε να χάνει με 3-0 από τη Μίλαν στο ημίχρονο του τελικού του Champions League το 2005, λίγοι ήταν αυτοί που πίστεψαν πως οι “Reds” ήταν ικανοί να φτάσουν σε μια επική ανατροπή. Μεταξύ αυτών και οι ίδιες οι στοιχηματικές που προσέφεραν το εν λόγω σενάριο σε απόδοση 100,00. Η συνέχεια είναι ευρέως γνωστή, με τον Στίβεν Τζέραρντ να σηκώνει στις πλάτες του όλη την ομάδα, να κατακτά το πολυπόθητο τρόπαιο και να εξασφαλίζει εξωφρενικά κέρδη σε όσους πόνταραν στο συγκεκριμένο σενάριο.

Η μεγαλύτερη έκπληξη όλων των εποχών ωστόσο, δεν είναι άλλη από τη Λέστερ που το 2016 διέψευσε όλα τα προγνωστικά και κατάφερε να στεφθεί πρωταθλήτρια στην Premier League. Σημειώνεται πως την αμέσως προηγούμενη σεζόν η Λέστερ φλέρταρε έντονα με τον υποβιβασμό. Η πρόσληψη του τεχνικού Κλαούντιο Ρανιέρι όμως οδήγησε τις «αλεπούδες» σε κάτι πραγματικά συγκλονιστικό, κάτι που για να συμβεί προσφέρονταν σε απόδοση 5.000 πριν την έναρξη της σεζόν!