Παναθηναϊκός: Ο δρόμος προς το «Γουέμπλεϊ» (photos+video)

Είχαν περάσει 10 χρόνια από το πρώτο ευρωπαϊκό ταξίδι του Παναθηναϊκού, στο «Βσεσπορτόβνι Στάντιον», στο Κράλοβε της Τσεχίας. Οι «πράσινοι» ήταν πρωταθλητές του 1970 στην Ελλάδα και καλούνταν να εκπροσωπήσουν τη χώρα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης. Μια πορεία που ξεκίνησε φθινόπωρο του 1970 και τερμάτισε τη δεύτερη μέρα του καλοκαιριού το 19171 όσο ψηλά γινόταν και όσο ψηλά δεν μπορούσε να φανταστεί ούτε κι ο πλέον υπεραισιόδοξος άνθρωπος, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά… στον πλανήτη.

Τα «λιοντάρια» του Πούσκας, τα παιδιά του Παναθηναϊκού και της Ελλάδας έκαναν έναν απίστευτο άθλο. Απίστευτο όχι μόνο για τα δεδομένα της εποχής αλλά και για τα δεδομένα της ιστορίας. Μέσα από 8 μυθικές, πια, αναμετρήσεις, ο Παναθηναϊκός έφτασε ως τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όντας η πρώτη και μοναδική ελληνική ομάδα που κατάφερε αυτό τον άθλο. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο πως είναι κι η μοναδική που έχει φτάσει άλλες δυο φορές μια «ανάσα» από το να πετύχει ξανά το θαύμα παίζοντας στα ημιτελικά του 1985 και του 1996…

Το ονειρεμένο ταξίδι και οι μυθικές ιστορίες του…

Το ταξίδι του Παναθηναϊκού άρχισε στις 16 Σεπτεμβρίου 1970 κόντρα στους πρωταθλητές Λουξεμβούργου της Ζενές Ες. Οι «πράσινοι» τους απέκλεισαν με δυο νίκες και προχώρησαν, βρίσκοντας απέναντί τους την ισχυρή Σλόβαν Μπρατισλάβας. Τον Οκτώβριο του 1970 φάνηκε σε όλη την Ευρώπη, για πρώτη φορά, η δύναμη της «Λεωφόρου» αφού η εύκολη επικράτηση στο πρώτο ματς έφερε την πρόκριση παρά την ήττα στην Τσεχοσλοβακία. Η συνέχεια βέβαια, ήταν ακόμα δυσκολότερη αφού βρέθηκε στο διάβα της αρμάδας του Πούσκας η πρωταθλήτρια Αγγλίας, Έβερτον. Μεγάλοι αστέρες, όπως ο Τζο Ρόιλ, γονάτισαν μπροστά στο «πράσινο» μεγαλείο κι από αυτά τα παιχνίδια άρχισαν να γεννιούνται οι θρυλικές ιστορίες εκείνης της ασύλληπτης πορείας.

Μια από αυτές, είναι το αλησμόνητο γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη στο «Γκούντισον Παρκ», αφού όταν ο «ψηλός» άνοιξε το σκορ (!) για λογαριασμό του Παναθηναϊκού, φορούσε το νούμερο 9, ήταν 9 λεπτά πριν λήξει το ματς, ήταν 21:00 ακριβώς και πετύχαινε το ένατο γκολ του στη διοργάνωση στις 9 Μαρτίου! Σε εκείνο το ματς, «συστήθηκε» στο φίλαθλο κοινό κι ένας από τους μεγαλύτερους αμυντικούς στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο λόγος για τον Άνθιμο Καψή τον οποίο ο Πούσκας… ονειρεύτηκε να βάλει man to man πάνω στον σούπερ σταρ Τζο Ρόιλ! Ο Έλληνας στόπερ «έσβησε» τον Άγγλο και καθιερώθηκε έκτοτε ως «βράχος» της άμυνας του Παναθηναϊκού και της Εθνικής.

Τελευταίο εμπόδιο, ήταν αυτό του, επίσης, ισχυρού Ερυθρού Αστέρα. Αξέχαστη θα μείνει σε όλους η τεράστια… εκστρατεία που έκαναν οι Έλληνες φίλαθλοι στο Βελιγράδι. Σύμφωνα με εφημερίδες της εποχής περισσότερα από 2.500 αυτοκίνητα πέρασαν τα σύνορα και πάνω από 30.000 Έλληνες βρέθηκαν στις εξέδρες του «Μαρακανά». Βέβαια, οι Γιουγκοσλάβοι δεν έβλεπαν με καλό μάτι τον… αέρα που είχε ο Παναθηναϊκός. Έκαναν «καψώνια» στην ομάδα, δεν την άφησαν να προπονηθεί κι είχαν εχθρική αντιμετώπιση προς αυτήν. Το 4-1 υπέρ του Ερυθρού Αστέρα ήταν απόρροια της χειρότερης εμφάνισης της ομαδάρας του Πούσκας, αλλά και των αποφάσεων του Νιεμάγιερ, του αυστριακού ρέφερι που φαινόταν ότι δεν ήθελε στον τελικό τον Παναθηναϊκό.

Σίγουρα δεν τον ήθελαν και οι εφημερίδες της Γιουγκοσλαβίας που είχαν ήδη προλάβει την ημέρα του επαναληπτικού να κυκλοφορήσουν με πρωτοσέλιδα που έγραφαν «Τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών, Ερυθρός Αστέρας – Άγιαξ». Μια τέτοια εφημερίδα, όπως έχει διηγηθεί ο Κώστας Ελευθεράκης, έπεσε στα χέρια του Μίμη Δομάζου. Ο «στρατηγός» του Παναθηναϊκού μάζεψε στο δωμάτιό του τους συμπαίκτες του, τους έδειξε τι υποστήριζαν οι «Γιούγκοι» και αυτό ήταν αρκετό για να… εξαγριωθούν οι «πράσινοι», να παρασύρουν 3-0 στη φλεγόμενη Λεωφόρο την ομάδα του Κάρασι και του Όστοϊτς και να κλείσουν θέση για το «Γουέμπλεϊ», στο μεγάλο ραντεβού της 2ας Ιουνίου του 1971…

***

ΟΙ ΟΚΤΩ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ «ΠΡΑΣΙΝΗΣ» ΔΟΞΑΣ

***

16 Σεπτεμβρίου 1970 – «Λα Φροντιέρ», Ες σουρ Αλζέτ (Λουξεμβούργο)
Ζένες Ες - Παναθηναϊκός 1-2
Διαιτητής: Μεσέμ (Γαλλία)

Οι «πράσινοι» στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών αντιμετώπισαν την Ζενές Ες. Με γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη στο 6’ και του Κώστα Ελευθεράκη στο 35’ ο Παναθηναϊκός έπαιρνε εύκολα τη νίκη, παρά την ισοφάριση του Ντι Τζένοβα, και μετέτρεπε σε τυπική διαδικασία τη ρεβάνς.

ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Χόφμαν, Χόφμαν, Σάουλ (75' Ερ), Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ (80' Χόσμαλα), Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ, Μπαρτολόσι.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς (86’ Καψής), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (80’ Δεληγιάννης).

***

30 Σεπτεμβρίου 1970 – «Απόστολος Νικολαΐδης», Αθήνα
Παναθηναϊκός – Ζένες Ες 5-0
Διαιτητής: Λεφτόνι (Μάλτα)

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1970, ο Αντώνης Αντωνιάδης βάζει παρακαταθήκη για να γίνει κορυφαίος σκόρερ της διοργάνωσης. Αφού ο Ελευθεράκης ανοίγει το σκορ στο 17’, σημειώνει άλλα τέσσερα γκολ (26', 29', 37', 58') απέναντι στην ομάδα από το Ες και το τελικό 5-0 στέλνει τον Παναθηναϊκό στην επόμενη φάση του θεσμού.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, (40' Μητρόπουλος), Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (46' Γονιός).

ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Χόφμαν, Ρενέ , Χόφμαν, Σάουλ , Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ, Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ.

***

21 Οκτωβρίου 1970 – «Απόστολος Νικολαΐδης», Αθήνα
Παναθηναϊκός – Σλόβαν Μπρατισλάβας 3-0
Διαιτητής: Μπαρμπουλέσκου (Ρουμανία)

Στο δρόμο του Παναθηναϊκού βρέθηκε η κάτοχος του Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1969, Σλόβαν Μπρατισλάβας. Οι Τσεχοσλοβάκοι φαίνονται να είναι το φαβορί στο «ζευγάρι», όμως το καμίνι της «Λεωφόρου» τους λυγίζει και τους αναγκάζει σε ήττα. Το 3-0 διαμορφώνεται από τα γκολ του Δομάζου στο 3’, του Αντωνιάδη στο 55’ και του Δεληγιάννη στο 82’ που ανοίγουν το δρόμο για τους «8»!

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75’ Δεληγιάννης).

ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Χρίβλακ (46’ Σβέλχικ), Σλόχα, Χορίβλιτσκα, Τσάπκοβιτς, Μόντερ (84’ Γιούρεν),Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Μέντβικ.

***

4 Νοεμβρίου 1970 – «Τεχέλνε Πόλε», Μπρατισλάβα (Τσεχοσλοβακία)
Σλόβαν Μπρατισλάβας-Παναθηναϊκός 2-1
Διαιτητής: Λεβ (Σουηδία)

Ο επαναληπτικός στην Τσεχοσλοβακία δεν ήταν εύκολος παρά το 3-0 της Αθήνας. Η ομάδα του Φέρεντς Πούσκας θα βρεθεί πίσω στο σκορ μόλις στο 33’ μετά το γκολ του Μούτερ, όμως, στο 52’ ο Αντώνης Αντωνιάδης φέρνει το παιχνίδι στα ίσα και παράλληλα βάφει… πράσινη την πρόκριση. Το γκολ του Τσάπκοβιτς στο 58’ χαρίζει απλά τη νίκη γοήτρου στη Σλόβαν, αφού ο Παναθηναϊκός πανηγύριζε την πρόκρισή του στα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Σλόχα, Χρέβνιακ, Μένεβνιτς, Τσάπκοβιτς, Μούτερ, Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Σβέλχικ.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας (46’ Μητρόπουλος), Βλάχος, Ελευθεράκης, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης (75’ Δεληγιάννης).

***

9 Μαρτίου 1971 – «Γκούντισον Παρκ», Λίβερπουλ (Αγγλία)
Έβερτον – Παναθηναϊκός 1-1
Διαιτητής: Γκλέκνερ (Ανατ. Γερμανία)

Το 1971 έχει ήδη μπει και ο Παναθηναϊκός προχωράει ακάθεκτος. Στο δρόμο του στα προημιτελικά, η πανίσχυρη Έβερτον. Κένιον, Μπολ, Ρόιλ, Μόρισεϊ, είναι μερικά από τα μεγάλα ονόματα των «εφοπλιστών» - παρατσούκλι που έδωσε στους Άγγλους ο ελληνικός Τύπος λόγω της οικονομικής τους δύναμης – ωστόσο τα παιδιά του «Πάντσο» δε θα σταματήσουν ούτε στο «Γκούντισον Παρκ». Το γκολ του Αντωνιάδη, εκείνο το σημαδιακό τέρμα με τα πολλά… εννιάρια, στο 81’, θα δώσει προβάδισμα πρόκρισης στο «τριφύλλι». Οι Άγγλοι έκαναν μεγάλη προσπάθεια να ισοφαρίσουν και τελικά τα κατάφεραν, στην εκπνοή χάρη στην προβολή του Τζόνσον αλλά και στην ανοχή του ρέφερι Γκλέκνερ από την Ανατολική Γερμανία…

***

24 Μαρτίου 1971 – «Απόστολος Νικολαΐδης», Αθήνα
Παναθηναϊκός – Έβερτον 0-0
Διαιτητής: Ελιές (Γαλλία)

Μια ημέρα πριν την 25η Μαρτίου του 1971 και στην Αθήνα ήδη είχε στηθεί γιορτή. Οι παίκτες του Φέρεντς Πούσκας αποσπούν το 0-0 από την Έβερτον στο «Απόστολος Νικολαΐδης» και χιλιάδες ανθρώπων θα ξεχυθούν στους δρόμους της πρωτεύουσας για την μεγάλη πρόκριση του Παναθηναϊκού στα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Αξίζει να σημειωθεί πως από αυτόν τον αγώνα κι έπειτα καθιερώθηκε ως τόπος πανηγυρισμών η πλατεία Ομονοίας, ενώ το ντελίριο που ακολούθησε σε όλη τη χώρα δεν είχε προηγούμενο. Είχε, όμως, επόμενο, αφού ακολούθησε η μεγαλειώδης πρόκριση στον τελικό…

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Αθανασόπουλος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.

ΕΒΕΡΤΟΝ: Ράνκιν, Ράιτ,Νιούτον, Λάμπον, Χαρστ,Κέντολ, Χάρβεϊ, Μπολ, Γουίτλ, Ρόιλ, Μόρισεϊ (74’ Τζόνσον).\

***

14 Απριλίου 1971 – «Μαρακανά», Βελιγράδι (Γιουγκοσλαβία)
Ερυθρός Αστέρας – Παναθηναϊκός 4-1
Διαιτητής: Νιεμάγιερ (Αυστρία)

Η μεγαλύτερη πρόκληση, ως την επόμενη, ορθώθηκε μπροστά στα παιδιά του Φέρεντς Πούσκας. Ο Παναθηναϊκός καλούταν να αντιμετωπίσει τον Ερυθρό Αστέρα της πανίσχυρης «σχολής» της Ενωμένης Γιουγκοσλαβίας. Και πάλι το «τριφύλλι» δεν ήταν το φαβορί κι εκείνο το ταξίδι στο Βελιγράδι ξεκίνησε με πάρα πολλά όνειρα, για την ομάδα και τους χιλιάδες των φιλάθλων που την ακολούθησαν στη μεγαλύτερη παρουσία Ελλήνων φιλάθλων σε ευρωπαϊκό γήπεδο στην ιστορία, όμως, εξελίχθηκε σε εφιάλτη. Κάτι ο αυστριακός ρέφερι, Νιεμάγερ, κάτι η χειρότερη εμφάνιση σε εκείνη τη «μαγική» πορεία, έφεραν το «βαρύ» 4-1. Αυτό το «ένα», βέβαια, από το πόδι του Αριστείδη Καμάρα στο 55’, άφηνε αναμμένη τη σπίθα της ελπίδας για τον επαναληπτικό της «Λεωφόρου», παρά τα γκολ που πέτυχε στο 14’, το 47’ και το 68’ ο Όστοϊτς και αυτό που πέτυχε στο 39’ ο Γιάνκοβιτς…

***

28 Απριλίου 1971 – «Απόστολος Νικολαΐδης», Αθήνα
Παναθηναϊκός – Ερυθρός Αστέρας 3-0
Διαιτητής: Ορτίθ ντε Μεντιβίλ (Ισπανία)

Η μεγάλη μέρα για τον Παναθηναϊκό είχε φτάσει. Το «Απόστολος Νικολαΐδης» είχε γεμίσει… από το πρωί. Το 3-0 φυσική συνέπεια, αφού όπως λένε ακόμα και σήμερα όσοι έπαιξαν σε εκείνο το παιχνίδι, «μας είχε πει ο Πούσκας να βάλουμε ένα γρήγορο γκολ σε κάθε ημίχρονο. Το κάναμε και το τρίτο το… έβαλε ο κόσμος». Ο Αντώνης Αντωνιάδης στο 2’ και το 54’ και ο Αριστείδης Καμάρας στο 63’ θα διαμορφώσουν το 3-0 και ο Παναθηναϊκός παίρνει την πρόκριση για τον τελικό, αφού ο Κάρασι στο φινάλε σημαδεύει με βολίδα το δοκάρι του Κωνσταντίνου κι επαναφέρει εκατομμύρια ελληνικές καρδιές στη θέση τους…

Όταν το τελικό σφύριγμα ακούστηκε από το σημείο που βρισκόταν ο Ισπανός διαιτητής, τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα: Όνειρο, έκρηξη, απίστευτο, θαύμα. Πλημμυρίζει η Αθήνα από κόσμο και η γιορτή κρατάει… ως τον τελικό του Γουέμπλεϊ. Ο αντίπαλος ήταν ήδη γνωστός και το «φέρτε μας τον Άγιαξ», είχε γίνει το σύνθημα της εποχής. Ο Παναθηναϊκός είχε καταφέρει το ακατόρθωτο. Ο Παναθηναϊκός είχε γράψει ιστορία και απέμενε να την υπογράψει στο Γουέμπλεϊ, με «χρυσό στιλό», ανεξαρτήτου αποτελέσματος, όπως έκανε αφού κοίταξε τον «Αίαντα» στα μάτια.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κωνσταντίνου, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, (90’ Χατζηανδρέου), Γραμμός, Αντωνιάδης, Καλλιγέρης, (54’ Αθανασόπουλος).

ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ: Ντουίκοβιτς, Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόφκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιάνκοβιτς, Οστοϊτς, Φιλίποβιτς.

Δείτε το ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε απο την τηλεόραση του ΑΝΤ1 το 2001 στην επέτειο των 30 χρόνων της πορείας προς το Γουέμπλεϊ