ΠΑΟΚ-Παναθηναϊκός: Μια απορία που δε λύθηκε και μια αξέχαστη ιστορία
ΠΑΟΚ-Παναθηναϊκός απόψε (10/12,19:30) και η ιστορία αυτή είναι αξέχαστη. Η απορία και η σύμπτωση.
Έχουν περάσει 46 ολόκληρα χρόνια και κάτι μήνες. Μια ζωή ολόκληρη. Όμως για τους μεσήλικες του σήμερα αυτή η ιστορία είναι αξέχαστη. Γιατί δεν συμβαίνει τακτικά και η σύμπτωση που επαναλήφθηκε δεν ήταν τελικά σύμπτωση. Ήταν όμως κάτι ασυνήθιστο, για το οποίο και ο αείμνηστος Φέρεντς Πούσκας, ο «καλπάζων συνταγματάρχης» του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και τότε προπονητής του Παναθηναϊκού, είχε εύλογες απορίες που ως το τέλος της ζωής του δεν λύθηκαν.
Τι είχε συμβεί λοιπόν τότε, την Άνοιξη του 1971, που Παναθηναϊκός και ΠΑΟΚ ήταν τεράστια μεγέθη, με ποδόσφαιρο που συνάρπαζε και κόσμο να τους ακολουθεί πιστά σε κάθε παιχνίδι τους; Η αρχή της ιστορίας γράφεται τον Μάιο του 1971. Ο ΠΑΟΚ του Λες Σάνον υποδέχονταν στην Τούμπα για την προημιτελική φάση του Κυπέλλου Ελλάδας τον Παναθηναϊκό, ο οποίος λίγες ημέρες νωρίτερα (28 Απριλίου) είχε πάρει την πρόκριση για τον τελικό του -τότε- Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Οι δύο ομάδες είχαν χάσει έδαφος στην βαθμολογία του πρωταθλήματος και διεκδικούσαν την διάκριση στον θεσμό του Κυπέλλου, αλλά και το ευρωπαϊκό «εισιτήριο» της επόμενης σεζόν.
Ο Παναθηναϊκός είχε μια ημέρα παραπάνω ξεκούρασης, αφού η αναμέτρηση για το πρωτάθλημα με τον Εθνικό έγινε Σάββατο 1 Μαΐου, ενώ ο ΠΑΟΚ έπρεπε να ταξιδέψει στην Αθήνα για να αγωνιστεί με τον Φωστήρα στον Ταύρο την Κυριακή 2 Μαΐου. Οι δύο ομάδες είχαν εκείνο το Σαββατοκύριακο άλλα δύο ανεπιτυχή αποτελέσματα, αφού ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε 2-0 του Εθνικού, αλλά ισοφαρίστηκε στο στάδιο Καραϊσκάκης, ενώ ο ΠΑΟΚ ηττήθηκε με 1-0 από τον «φονέα» του Ταύρου που έκανε βήμα σωτηρίας.
Στο γήπεδο της Τούμπας για την αναμέτρηση του Κυπέλλου Ελλάδας βρέθηκαν και «κατάσκοποι» του Άγιαξ που ήθελαν να δουν τον Παναθηναϊκό σε μια δυνατή αναμέτρηση, αλλά τελικά έμειναν εντυπωσιασμένοι από τον -αείμνηστο σήμερα- Δημήτρη Παρίδη, την ατμόσφαιρα του γηπέδου και το ότι ο ΠΑΟΚ με τέτοιο υλικό ήταν στην μέση της βαθμολογίας. Αυτό που τους εξέπληξε ακόμη περισσότερο ήταν πως ο «Δικέφαλος» αγωνίστηκε χωρίς τον μεγάλο πρωταγωνιστή του, Γιώργο Κούδα. Τι είχε συμβεί λοιπόν: Μέσα σε τέσσερα λεπτά ο ΠΑΟΚ σημείωσε τρία γκολ και απέκλεισε στα προημιτελικά του κυπέλλου Ελλάδος τον Παναθηναϊκό του Γουέμπλεϊ που είχε προηγηθεί 2-0 μέσα στην Τούμπα.
Ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε με 1-0 χάρη σε σουτ του Δομάζου (36΄) και γλίτωσε στο 42ο λεπτό την ισοφάριση σε σουτ του Γούναρη που χτύπησε στο δοκάρι. Ο Τομαράς στις αρχές του δεύτερου μέρους (54΄) έκανε το 2-0 μετά από προσπάθεια του Καμάρα, ωστόσο αυτό το γκολ σήμανε και την απαρχή της αντεπίθεσης του ΠΑΟΚ. Στο 58ο λεπτό ο Σαράφης με κοντινό σουτ μείωσε το σκορ και, δευτερόλεπτα μετά τη σέντρα (58:40) του Παναθηναϊκού στο γκολ, ο Παρίδης έκανε προσπάθεια από την δεξιά πλευρά και το γέμισμά του στην περιοχή έδιωξε ο Κωνσταντίνου, αλλά η μπάλα χτύπησε στο κεφάλι του Σούρπη και κατέληξε στα δίχτυα.
Στο 61ο λεπτό ο Σαράφης ήταν αυτός που ξεκίνησε την επίθεση και έδωσε την μπάλα στα όρια της περιοχής στον Παρίδη που με προσποίηση άφησε αδρανείς τους αμυντικούς του Παναθηναϊκού, μπήκε στην περιοχή και έστειλε την μπάλα με σουτ στα δίχτυα, ολοκληρώνοντας την ανατροπή του σκορ από 0-2 σε 3-2 σε διάστημα τεσσάρων λεπτών. Μετά τη λήξη του ματς ο τεχνικός του ΠΑΟΚ, Λες Σάνον, δήλωνε ότι «ακόμη κι όταν βρεθήκαμε να χάνουμε με 2-0, οι φίλαθλοί μας δεν σταμάτησαν να είναι εκδηλωτικοί και να παροτρύνουν τους ποδοσφαιριστές μας. Αυτές οι φωνές έδωσαν φτερά στους παίκτες μας και τους οδήγησαν στη νίκη. Ήταν μια μεγάλη προσφορά ενός μεγάλου κόσμου, του κόσμου του ΠΑΟΚ».
Από την πλευρά του, ο μεγάλος πρωταγωνιστής της αναμέτρησης, Δημήτρης Παρίδης, δήλωσε ότι «είχα πάρει οδηγίες στο ημίχρονο από τον προπονητή, ο οποίος εντόπισε τα κενά στην αντίπαλη άμυνα. Η απόδοσή μου και τα γκολ που σημείωσα ήταν δώρο προς τη μητέρα μου, με την οποία είχα μιλήσει πριν το ματς. Όταν βρεθήκαμε να χάνουμε με 2-0, στις τόσες άλλες μαύρες σκέψεις που έφερνε το αποτέλεσμα, θυμήθηκα και τους δικούς μου. Την οικογένειά μου, η οποία τις μέρες αυτές είχε απόλυτη ανάγκη από τη δική μου συμπαράσταση. Θυμήθηκα και τις 10.000 δραχμές πριμ, θυμήθηκα ότι στα τελευταία παιχνίδια ήμουν άτυχος και δεν σημείωνα γκολ. Τότε οι δυνάμεις μου τετραπλασιάστηκαν, πήραν φτερά τα πόδια μου και πήρα το παιχνίδι πάνω μου».
Όταν επέστρεψε ο Πούσκας από το Άμστερνταμ, όπου είχε πάει να «κατασκοπεύσει» τον Άγιαξ, μαθαίνοντας τα νέα, ξέσπασε στον βοηθό του και υπεύθυνο για το κοουτσάρισμα της ομάδας στο ματς της Τούμπας, μη θέλοντας να πιστέψει τον τρόπο που χάθηκε το ματς: «Εγώ δεν θα έχανα ποτέ έτσι...». Κατά μια άλλη εκδοχή του είπε: «Μόνο εσύ θα μπορούσες να χάσεις ένα παιχνίδι από 2-0 σε 2-3». Ο Γαβρίλος Γαζής, ο οποίος ήταν τότε βοηθός, το πήρε κατάκαρδα, αλλά δεν είχε και τρόπο αντίδρασης, αφού τα δεδομένα ήταν αυτά που δεν τον δικαίωναν.
Η συνέχεια έχει και την δική της διάσταση. Ένα μήνα αργότερα οι δύο ομάδες τέθηκαν και πάλι αντιμέτωπες για το πρωτάθλημα, όπου και πάλι ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε 0-2, με τον Φέρεντς Πούσκας στον πάγκο, σίγουρο πλέον πως αυτή την φορά η ομάδα του θα πάρει τη νίκη που τόσο άκομψα είχε χάσει στις 5/5/1971. Όμως η μαγεία της μπάλας κρύβει πολλά μυστικά και στο τέλος της αναμέτρησης ο «Δικέφαλος» ήταν ξανά εκείνος που πανηγύρισε τη νίκη και πάλι με 3-2...
Ήταν μια εντυπωσιακή νίκη με ανατροπή -η δεύτερη μέσα σε ένα μήνα- επί του ίδιου αντιπάλου και μάλιστα με τον ίδιο τρόπο! Το ημερολόγιο έγραφε 6/6/1971 κι ο Φέρεντς Πούσκας, του φιναλίστ Παναθηναϊκού, δεν είχε το κουράγιο να αντικρύσει στα μάτια τον Γαβρίλο Γαζή, ο οποίος είχε με την σειρά του κάθε λόγο να νιώθει κάπως πιο άνετα.
Πώς έγινε αυτή η δεύτερη ανατροπή; Ο Παναθηναϊκός είχε προηγηθεί με δυο γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη και το σκορ ήταν πάλι 0-2 μέχρι τα μισά του δευτέρου μέρους. Η εξέλιξη, όμως, ήταν σχεδόν... αντιγραφή με το ματς του Κυπέλλου: 1-2 από τον Ασλανίδη στο 66΄ και δύο γκολ από τον Δημήτρη Σταυρίδη, ο οποίος είχε μπει λίγο νωρίτερα ως αλλαγή. Με το ματς αυτό λύθηκε και η απορία του Πούσκας για το πώς είναι δυνατόν να χάσεις ένα ματς από 0-2 μέσα σε μισό ημίχρονο... Μέσα σε ένα μήνα οι φιλοξενούμενοι του Παναθηναϊκού είχαν χάσει δυο παιχνίδια στη Θεσσαλονίκη με το ίδιο σκορ και με τον ίδιο ακριβώς τρόπο: με την απόλυτη ανατροπή από 0-2 σε 3-2! Είναι ακόμα χαρακτηριστικό ότι ο ΠΑΟΚ αγωνίστηκε στο παιχνίδι του πρωταθλήματος με μεγάλες ελλείψεις (Γούναρης, Φουντουκίδης, Τερζανίδης και Παρίδης προφυλάχθηκαν ενόψει του τελικού του κυπέλλου με τον Ολυμπιακό που πραγματοποιήθηκε τρεις ημέρες αργότερα), ενώ ο Παναθηναϊκός αγωνίστηκε με την ίδια ακριβώς ενδεκάδα, με την οποία παρατάχθηκε στον τελικό του Λονδίνου...
Όσο για τον Φέρεντς Πούσκας, την τεράστια αυτή μορφή του παγκοσμίου ποδοσφαίρου που έφυγε από την ζωή στα 79 του χρόνια (1/4/1927-17/11/2006), τον επόμενο χρόνο των δυο αυτών αγώνων, τον Μάιο του 1972, σε μια μακρά συνέντευξη που έδωσε στον υπογράφοντα, είπε το αυτονόητο και απλό: «Στο ποδόσφαιρο όλα είναι δυνατά να συμβούν και αυτή είναι η ομορφιά του ποδοσφαίρου».