«Ο μάγος της ντρίμπλας»
«Το όνομά του συμβολίζει την ομορφιά του παιχνιδιού, η φήμη του διαχρονική και διεθνής, το αθλητικό πνεύμα και η κοσμιότητά του αναγνωρισμένα παγκοσμίως. Ένας μαγικός παίκτης από την ανθρωπότητα για την ανθρωπότητα».
Τα παραπάνω λόγια είναι χαραγμένα στη βάση του ανδριάντα του Σερ Στάνλεϊ Μάθιους που υπάρχει τόσο στην γενέτειρά του το Χάνλεϊ, όσο και έξω από το γήπεδο της Στόουκ Σίτι, το Britannia Stadium.
Σαν σήμερα (23 Φεβρουαρίου) πριν από 11 χρόνια ο «μάγος της ντρίμπλας» έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών (είχε γεννηθεί την 1η Φεβρουαρίου 1915). Η κληρονομιά που άφησε όμως πίσω του είναι τεράστια. Ο «Σερ» υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους παίκτες του αγγλικού ποδοσφαίρου και ο μοναδικός που του απονεμήθηκε ο τίτλος του «ιππότη», ενώ ήταν ακόμα εν ενεργεία ποδοσφαιριστής.
«Ο Μάγος της ντρίπλας», όπως χαρακτηρίστηκε, αγωνιζόταν στη θέση του δεξιού εξτρέμ και υπήρξε ένας από τους πιο αριστοτεχνικούς ντριμπλέρ και ίσως το πιο διάσημο «7άρι» στην Γηραιά Αλβιόνα. Υπήρξε ο πρώτος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής, στον οποίο απονεμήθηκε η διάκριση της Χρυσής Μπάλας και μάλιστα σε ηλικία 41 χρόνων (το 1956). Ηταν επίσης ο πρώτος ποδοσφαιριστής στον οποίο απονεμήθηκε και το ετήσιο βραβείο της Ενωσης Δημοσιογράφων Ποδοσφαίρου (το 1948).
Ο «Σερ» εκτός από ένας σπουδαίος ποδοσφαιριστής ήταν βεβαίως και ένας τζέντλεμαν του ποδοσφαίρου, καθώς στην πραγματικά πολύχρονη καριέρα του δεν τιμωρήθηκε ούτε μία φορά!
30 χρόνια μπάλα!
Οι φυσικές αντοχές του υπήρξαν εξωπραγματικές. Αγωνίστηκε για 30 σεζόν (!) σε 704 συνολικά παιχνίδια στην αγγλική Λίγκα. Ξεκίνησε από την Στόουκ Σίτι σε ηλικία 14 ετών και σταμάτησε στην ηλικία των 50 χρόνων, στις 6 Φεβρουαρίου 1965! Για πέντε ακόμα χρόνια αγωνίστηκε ως παίκτης - προπονητής στην μαλτέζικη Χιμπέρνιανς.
Αγωνίστηκε για 11 χρόνια στην Στόουκ Σίτι (έδωσε το πρώτο του παιχνίδι με τους Potters το 1931 όταν βρίσκονταν στην Second Division και τους βοήθησε να κερδίσουν την άνοδό τους το 1933). Σε ηλικία 32 χρόνων, το 1947 μετακόμισε στην Μπλάκπουλ έναντι 11.500 λιρών. Είχε επιχειρήσει να πάρει μεταγραφή το 1938, αλλά η παλλαϊκή αντίδραση των οπαδών της Στόουκ (3.000 οπαδοί συγκεντρώθηκαν με πλακάτ διαμαρτυρίας, απαιτώντας την παραμονή του) τον κράτησε στην ομάδα άλλα 10 χρόνια.
Όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μόλις 24 χρόνων με αποτέλεσμα να στερηθεί το ποδόσφαιρο στην πιο παραγωγική ηλικία. Πολλοί ήταν εκείνοι που πίστεψαν πως ένα μεγάλο ποδοσφαιρικό ταλέντο θα χαθεί, όμως ο Μάθιους δεν είχε καμία τέτοια διάθεση. Οσο διήρκεσε ο πόλεμος αγωνίστηκε ως γκεστ σταρ σε φιλικά παιχνίδια με διάφορες ομάδες και ακολούθως συνέχισε την καριέρα του στην Μπλάκπουλ. Αλλωστε, εκεί… δίπλα είχε υπηρετήσει στην αεροπορία (RAF).
«Ο τελικός του Μάθιους»
Με τα χρώματά της έγραψε ιστορία στον περιβόητο τελικό Κυπέλλου Αγγλίας στις 2 Μαϊου 1953, με αντίπαλο την Μπόλτον, που χαρακτηρίστηκε ως «τελικός του Στάνλεϊ Μάθιους». Ηταν ένα παιχνίδι όπου ο παρτενέρ του στην Μπλάκπουλ, Σταν Μόρτενσεν, πέτυχε χατ τρικ, αλλά οι προβολείς έπεσαν στον Μάθιους και όχι άδικα, καθώς χάρη στις εκπληκτικές του ντρίμπλες η Μπλάκπουλ ανέτρεψε το εις βάρος της 1-3 το τελευταίο ημίωρο του αγώνα και νίκησε τελικά 4-3. Αυτό το κύπελλο ήταν και το μοναδικό που κατέκτησε στην καριέρα του, αφού είχε ηττηθεί σε δύο τελικούς το 1948 και το 1951.
Τo 1961 σε ηλικία 46 χρόνων, ο Μάθιους επέστρεψε στην Στόουκ που είχε ξαναπέσει στην Second Division. Την βοήθησε να κερδίσει εκ νέου την άνοδό της το 1963 έχοντας μάλιστα συμμετοχή σε 31 αγώνες. Ταυτόχρονα ανακηρύχθηκε για δεύτερη φορά στην καριέρα του Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς στην Αγγλία. Στη συνέχεια, κάποιοι τραυματισμοί τον υποχρέωσαν να μειώσει τις συμμετοχές του σε μόλις 9 στην περίοδο 1963-64, δεν αγωνίστηκε καθόλου τη σεζόν 1964-65 και επέστρεψε για ένα μόλις παιχνίδι, το τελευταίο επίσημό του στις 6 Φεβρουαρίου 1965 μετά από έναν τραυματισμό στο γόνατο. Ηταν 50 ετών.
Δύο μήνες, αργότερα, τον Απρίλιο 1965 η Στόουκ διοργάνωσε προς τιμήν του έναν αγώνα με την Μικτή Κόσμου (Λεβ Γιασίν, Γιόζεφ Μάζοπουστ, Φέρεντς Πούσκας, Αλφρέντο Ντι Στέφανο ήταν μεταξύ των ποδοσφαιριστών που έδωσαν το «παρών») και στο τέλος του ματς ο Μάθιους μεταφέρθηκε στους ώμους από το πλήθος που παραληρούσε.
Ενα ακατάρριπτο ρεκόρ
Στην Εθνική ομάδα της Αγγλίας αγωνίστηκε για 23 ολόκληρα χρόνια, από το 1934 έως το 1957, ένα ρεκόρ που φαντάζει μάλλον απίθανο να καταρριφθεί. Είχε συνολικά 54 συμμετοχές και σκόραρε 11 φορές. To πρώτο του παιχνίδι ήταν στις 29 Σεπτεμβρίου 1934 με την Ουαλία (4-0 στο Κάρντιφ), ενώ η τελευταία φορά που φόρεσε τη φανέλα με το εθνόσημο ήταν στις 15 Μαϊου 1957 με την Δανία (4-1 στην Κοπεγχάγη) σε ηλικία 42 ετών.
Η αποχώρηση της Βρετανίας από τη ΦΙΦΑ (1928-46) του στέρησε τη δυνατότητα να παίξει σε ένα παγκόσμιο κύπελλο στα χρόνια πριν τον πόλεμο. Το 1950, στα 35 του χρόνια, πήρε μέρος στο Μουντιάλ της Βραζιλίας και αγωνίστηκε σε έναν μόλις αγώνα, ενώ δύο ακόμα συμμετοχές είχε στο Μουντιάλ της Ελβετίας, το 1954.
Αγγλος «ιππότης»
Το 1965 έγινε ο πρώτος ποδοσφαιριστής (και μάλιστα εν ενεργεία) που πήρε τον τίτλο του «Σερ» από την Βασίλισσα Ελισάβετ για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον αθλητισμό. Επίσης, το 1992 η ΦΙΦΑ του απένειμε Χρυσό Μετάλλιο Τιμής.
Ακολούθως, έγινε για τρία χρόνια μάνατζερ της Πορτ Βέιλ, έφυγε για τη Μάλτα όπου υπήρξε παίκτης – προπονητής της Χιμπέρνιανς (αγωνίστηκε μέχρι τα 55 χρόνια του), ενώ μέχρι τα 60 του έπαιζε μπάλα σε διάφορες τοπικές ομάδες. Διετέλεσε προπονητής των Stan’s Men στο Σοβέτο της Νοτίου Αφρικής, ενώ τα βήματά του τον οδήγησαν μέχρι τον Καναδά.
Υπήρξε πρεσβευτής του ποδοσφαίρου έως το τέλος της ζωής του στις 23 Φεβρουαρίου 2000. Στην κηδεία του συγκεντρώθηκαν 100.000 άτομα. Σε αναγνώριση του ταλέντου και της προσφοράς του από το 2002 έχει τοποθετηθεί στο Hall of Fame του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Η 1η Φεβρουαρίου, ημερομηνία της γέννησής του, έχει καθιερωθεί ως «ημέρα Στάνλεϊ Μάθιους» στην Αγγλία και όλοι φορούν το Νο 7 και συγκεντρώνουν χρήματα για το «The Stanley Matthews Foundation» που έχει ως στόχο να δίνει ευκαιρίες σε παιδιά με αθλητικές αναπηρίες της περιφέρειας Stoke-on-Trent
Oι τίτλοι του Σερ Στάνλεϊ Μάθιους
Κύπελλο Αγγλίας: 1953 (Μπλάκπουλ)
Lancashire Cup: 1954 (Μπλάκπουλ)
Χρυσή Μπάλα: 1956
Πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας: 1963 (Στόουκ Σίτι)
Χρυσό Μετάλλιο ΦΙΦΑ: 1992
Η Καριέρα του Σερ Στάνλεϊ Μάθιους
Χρονιά Σύλλογος (παίκτης) Συμμετοχές Γκολ
1932-47 Στόουκ Σίτι 262 51
1947-61 Μπλάκπουλ 380 17
1961-65 Στόουκ Σίτι 59 3
1968-70 Χιμπέρνιανς Μάλτας
1970-75 Ομάδες στη Μάλτα
Έτη Εθνική ομάδα Συμμετοχές Γκολ
1934-57 Αγγλία 54 (+29 ανεπίσημες) 11 (+2 ανεπίσημα)
Έτη Σύλλογος (προπονητής)
1965-68 Πορτ Βέιλ
1968-70 Χιμπέρνιανς Μάλτας
1970-75 Ομάδες στη Μάλτα
1975- Stan's Men Σοβέτο, Νότια Αφρική
* Παρακολουθείστε στο video την μεγάλη ανατροπή στον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας του 1953 που χαρακτηρίστηκε «τελικός του Μάθιους»